Issue 57

Natur Cymru Issue 57

Mewnwelediadau diddorol o Amgueddfa Genedlaethol Cymru

‘Gwych a Gwallgof’- arddangosfa o ryfeddodau natur yn Amgueddfeydd Cymru

Sarah Daly

Mae popeth yn digwydd yng Ngardd Fotaneg Genedlaethol Cymru

Dadansoddiad paill yn taflu goleuni ar greadigaeth gerddi Neuadd Middleton ddwy ganrif yn ôl.

Rob Thomas

Inglorious: conflict in the uplands gan Mark Avery
Coastlines – the story of our shore gan Patrick Barkham
A William Condry Reader gan Jim Perrin
A Natural History of Lighthouses gan John A. Love
The Moth Snowstorm – Nature and Joy gan Michael McCarthy

Yn dilyn gwaith Cyfoeth Naturiol Cymru

Safloedd Natura 2000

Kathryn Hewitt

Newyddion am famaliaid a rhai a welwyd yng Nghymru

Frances Cattanach

Y Lagŵn Llanw arfaethedig ym Mae Abertawe

Ivor Rees

Adar y môr yn nythfeydd Cymru – sut maen nhw’n ffynnu?

Gareth Cunningham

Ein tudalen arferol gan elusen Plantlife

Dod o hyd i gyfrinachau’r goedwig law Geltaidd

Dave Lamacraft

Diweddariad prosiect anifeiliaid sy’n pori

Hilary Kehoe

Gwnaeth cymhellion ffermio, yn enwedig taliadau ynghlwm wrth y nifer o ddefaid oedd ffermwyr yn eu cadw yn yr ucheldiroedd, arwain at niwed i fywyd gwyllt, drwy orbori cynefinoedd rhostir yng ngogledd Cymru. Roedd hynny 30 mlynedd yn ôl. A allai rhai ardaloedd yn awr fod wedi’u tan-bori? Mae DAVID ELIAS yn ystyried yr hyn a gyflawnwyd a’r heriau rheoli sy’n parhau, ac yn dod i’r casgliad bod llawer eto i’w ddysgu.

Mae realiti yn drysu holl fwriadau amgylcheddol da argoelwyd ar gyfer yr ucheldiroedd. Nid yw diwygio polisi amaethyddol, cynlluniau amaeth-amgylchedd a phethau tebyg wedi rhyddhau’r pwysau sydd wedi bod yn hel natur o’r bryniau, fel mae arolwg diweddar yn dangos. Mae MICK GREEN yn dadlau bellach fod angen dull mwy radical.

Yn Natur Cymru 46 ysgrifennodd BETHAN WYN JONES am y defnydd meddygol a wnaed o blanhigion yn y gorffennol. Yma mae’n bwrw golwg eto ar argymhellion a ryseitiau Meddygon Myddfai o’r 14eg ganrif.

Yn 2014 gwnaeth Llywodraeth Cymru gwneud £ 6 miliwn o Gronfa Natur ar gael i fynd i’r afael â dirywiad bioamrywiaeth a sicrhau manteision i gymunedau, gyda dalgylchoedd afonydd ac ucheldiroedd fel dau o’i flaenoriaethau. Adroddiadau BRADLEY WELCH ar sut mae ychydig o’r arian hwn yn cael ei ddefnyddio i atal erydu yn y Mynydd Du, er budd pobl a bywyd gwyllt.

Tyfodd NEIL LUDLOW i fyny ar dyddyn llawn blodau yn Sir Gaerfyrddin. Mewn erthygl flaenorol fe ddisgrifiodd sut, diolch i athro ysbrydoledig, dysgodd a chofnododd enwau’r blodau gwyllt ym mhob cae ar y fferm. Flynyddoedd yn ddiweddarach mae wedi dychwelyd i weld sut mae’r fflora wedi dod ymlaen, ac i wynebu’r afleoliad rhwng cof a realiti mae amser wedi creu.

Mae JOHN HAROLD yn ystyried natur arbennig y cynefinoedd uchaf yng Nghymru, eu cysylltiadau arctig-alpaidd bregus, a’u perthnasedd i dadleuon cyfredol ym maes cadwraeth.

Mae’r brith perlog yn, yn glöyn byw sy’n dirywio ac yn brin. Er eu bod yn aros yn y fantol yng Nghymru, maent yn ymateb yn dda i gamau cadwraeth, fel mae TAMMY STRETTON a RUSSEL HOBSON yn esbonio.

Am 40 mlynedd Canolfan Faes Llysdinam Prifysgol Caerdydd oedd y man am ymchwil ac addysgu prifysgol yn ardaloedd gwledig iawn canolbarth Cymru. Dr FRED SLATER oedd Cyfarwyddwr y Ganolfan am y rhan fwyaf o’r cyfnod hwnnw wrth i amffibiaid, adar, dyfrgwn, cimwch yr afon, cnydau newydd a’r amgylchedd cyffredinol cael eu hastudio. Mae ei etifeddiaeth yn parhau ar ffurf arbenigedd a enillwyd gan y cenedlaethau o fyfyrwyr a ddaeth drwy ei ddrysau.

Ein tudalen arferol gan elusen Buglife

Gwaddodion afonol agored a’r infertebratau a geir yno

Sarah Henshall